TJOD Bülent Ecevit Üniversitesine Başvuru

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE

ZONGULDAK

 

D.KONUSU: Bülent Ecevit Üniversitesi Senatosu’nun 27.04.2015 tarih ve 2015/10-6 sayılı kararı ile kabul edilen, Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Acil Servis Yönergesi’nin çalışma düzeni ve nöbetler ile ilgili hükmünü içeren 4. maddesinin 3. bendinin yeniden gözden geçirilerek yürürlükten kaldırılması ve klinisyen uzmanlık yetkisine sahip öğretim üyeleri arasından acil havuz nöbeti düzenleme uygulamasına son verilmesi istemimizin arzıdır.

Türk Jinekoloji Ve Obstetrik Derneği, web sayfamızda yer alan tüzüğünde de belirlendiği üzere, üyeleri bulunan Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı hekimlerin haklarının korunmasını ve ülkemiz sağlık sektörünün, çağdaş ülkeler düzeyine ulaşmasını amaçlamaktadır. Bu bağlamda üniversiteniz senatosunun dernek üyelerimizin çalışma hak ve hürriyetlerini olumsuz surette etkilediği anlaşılan ve meslektaşlarımızca yakınma konusu oluşturan, Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Acil Servis Yönergesi’nin ilgili hükümlerinin yeniden gözden geçirilmesini ve yürürlüğüne son verilmesini talep etme gereği doğmuştur.

Bu konuda Rektörlüğünüze, Türkiye Psikiyatri Derneği Merkez Yönetim Kurulu Başkanlığı tarafından daha önceki bir tarihte, Tıp Fakültesi Dekanlığı aracılığıyla; aynı içerikte bir başka başvuru da yapılmıştır.

Üniversite Senatosu’nun 27.04.2015 tarih, 2015/10-6 sayılı kararı ile Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Acil Servis Yönergesi kabul edilmiştir.

Yönergenin çalışma düzeni ve nöbetler ile ilgili hükmünü içeren 4. maddenin 3. bendi “Uzman Tabip ve/veya araştırma görevlisi sayısının yetersiz olması ve her bir branş için müstakil acil branş nöbeti düzenlenememesi halinde, Fakülte Yönetim Kurulunca merkez bünyesinde sağlık hizmet sunumuna katılan klinisyen uzmanlık yetkisine sahip öğretim üyeleri arasından aylık bazda dahili branş acil havuz nöbeti ve cerrahi branş acil havuz nöbeti düzenlenir.” şeklindedir. Bu düzenleme uyarınca dahili branş, acil havuz ve cerrahi branş acil havuz nöbet düzenlemesine ilişkin 28.04.2015 tarih, 2015/17-10 sayılı karar yayımlanmıştır.

Öğretim üyelerinealhEL yönergeyle acil servis nöbeti yükümlüğü getirilmesi, onların asli ve sürekli temel mesleki işlerini doğrudan olumsuz etkiyecek olmasının yanı sıra, konuyu tanzim eden üst hukuki normlara da aykırıdır.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 2880 sayılı Kanun ile değişik 3. Maddesinde, ” Öğretim Üyeleri: Yükseköğretim kurumlarında görevli profesör, doçent ve yardımcı doçentler olarak tanımlanmış ve Yasa’nın ” Öğretim üyelerinin görevleri: ” başlıklı 22. Maddesinde aynen aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:

 

a)   Yükseköğretim kurumlarında ve bu kanundaki amaç ve ilkelere uygun biçimde önlisans, lisans ve lisansüstü düzeylerde eğitim – öğretim ve uygulamalı çalışmalar yapmak ve yaptırmak, proje hazırlıklarını ve seminerleri yönetmek,

b)   Yükseköğretim kurumlarında, bilimsel araştırmalar ve yayımlar yapmak,

c)   İlgili birim başkanlığınca düzenlenecek programa göre, belirli günlerde öğrencileri kabul ederek, onlara gerekli konularda yardım etmek, bu kanundaki amaç ve ana ilkeler doğrultusunda yol göstermek ve rehberlik etmek,

d)   Yetkili organlarca verilecek görevleri yerine getirmek,

e)   Bu kanunla verilen diğer görevleri yapmaktır.”

 

Bu sayılanların tümünün asli ve sürekli nitelikte görevler olduğunda kuşku bulunmamaktadır. Üniversitelere bağlı uygulama ve araştırma merkezleri teorik eğitim, üçüncü basamak sağlık hizmeti olarak adlandırılan çözümü ileri düzeyde bilgi ve uzmanlık gerektiren hastaların tedavisi ile iç içe uygulamalı tıpta uzmanlık ve yan dal uzmanlık eğitimi hizmeti, araştırma, eğitim görenlere akademik danışmanlık hizmetlerini yürütmektedir. Bu yönüyle uygulama ve araştırma merkezleri uygulamalı tıp ve tıpta uzmanlık eğitimi amacı ile sağlık hizmeti veren yüksek öğretim kurumlarıdır.

 

Öğretim üyelerine verilecek görevler, bulundukları kadronun gerektirdiği görevler ve bu görevler kapsamında verecekleri eğitimin uygulaması kapsamında yapılması gereken bir görev olabilir. Üniversitelerin tıp fakültesi hastanesi olarak bilinen uygulama ve araştırma merkezleri  başta tıp fakültesi olmak üzere sağlıkla ilgili meslek mensuplarının yetiştirildiği fakülte ve yüksekokulların uygulamalı eğitim hizmetlerinin verilmesi amacı ile 2547 sayılı Kanun uyarınca kurulmaktadır. Acil servis ya da diğer klinik ve birimlerde verilen sağlık hizmetlerine yönelik görevlendirmelerin de uygulamalı eğitime ilişkin hukuksal normlar dikkate alınarak yapılması zorunludur. Uygulama araştırma merkezlerinin yalnızca sağlık hizmeti sunmak üzere oluşturulmuş kuruluş olarak değerlendirilmesi olanaklı değildir.

Acil servis’ler de öncelikle olarak tıp, tıpta uzmanlık ve yan dal uzmanlık eğitimi kapsamında uygulamalı eğitim hizmetlerinin verildiği ve kapsamda da sağlık hizmeti organizasyonun yapılması zorunlu olan birimlerdir. Tıpta ve Diş Hekimliğinden Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliğinde, “acil tıp uzmanlığı” ayrı bir uzmanlık alanı olarak düzenlenmiş, acil tıp uzmanlığı için 5 yıllık uzmanlık eğitim süresi belirlenmiştir.

Tıpta Uzmanlık Kurulu “Uzmanlık eğitimi veren kurum ve kuruluşların uzmanlık öğrencilerinin eğitim gördükleri kurumların acil servislerinde ve ambulanslarda görevlendirilip görevlendirilemeyeceklerine dair” sorular üzerine 14.11.2012 44 nolu toplantısında aldığı 324 sayılı kararında acil servislerin tıpta uzmanlık eğitimi ile olan bağına işaret edilmiş ve bu kapsamda görevlendirme yapılabileceği belirtilmiştir. Acil serviste tıpta uzmanlık eğitimi mevzuatı kapsamında rotasyonu bulunan Anesteziyoloji ve Reanimasyon, Genel Cerrahi, Göğüs Hastalıkları, İç Hastalıkları, Kardiyoloji, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Nöroloji, Ortopedi ve Travmatoloji  ile Radyoloji uzmanlık öğrencilerinin bir ay ile üç ay arasında değişen sürelerle rotasyonlarının amacı bu uzmanlık alanlarının acil serviste sağlık hizmeti vermesi değil, kendi uzmanlık alanının uygulamaları kapsamında acil tıp uzmanlık alanı ve acil sağlık hizmetleri hakkında bilgi edinilmesidir. Bu nedenle rotasyonları sırasında,  eğitim gördükleri uzmanlık dalının eğiticilerinin değil uzmanlık acil tıp alanındaki eğiticilerin gözetiminde sağlık hizmetinde görevlendirilmeleri söz konusu olabilmektedir. Acil tıp uzmanı olmayan öğretim üyelerinin, acil sağlık hizmetini vermek üzere nöbet uygulamasına tabi tutulmaları, rotasyoner branştan olsun yada olmasın, tıp ve tıpta uzmanlık eğitiminin gerekleri ile bağdaşmamamktadır. Bu nedenle de söz konusu uygulama öğretim üyelerinin görev, yetki ve haklarına ilişkin mevzuatla bütünüyle çelişmektedir.

Öte yandan yapılan görevlendirme acil sağlık hizmetinin gereklerine de aykırıdır. Acil serviste görevlendirilmenin ön koşulu acil sağlık hizmetleri konusunda eğitim görmektir.Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği’nin 15. maddesinde “Hizmetler; uzman tabip sorumluluğunda, acil sağlık hizmetleri konusunda eğitim görmüş, tecrübeli ve yeter sayıda tabibin, hemşirenin ve diğer personelin de katılımı ile bir bütün olarak yürütülecek şekilde organize edilir.Bütün görevlilerin acil servis birimindeki görev, yetki ve sorumlulukları yazılı olarak hazırlanır ve acil serviste görülebilecek bir yere asılır. Bu birimlerde görevlendirilecek personel; hizmetin hedefleri, çalışma standartları, görevleri, yetkileri ve sorumlulukları konusunda hizmet öncesi resmi bir eğitim programına alınır, hizmet sırasında sürekli izlenir ve sonuçlar periyodik olarak değerlendirilir.” düzenlemesi bulunmaktadır. Burada sözü edilen uzman tabip “Acil Tıp Uzmanı” olan tabiptir. Acil Tabip Uzmanı ile birlikte görevlendirilebilecek hekimin en az altı ay süre ile Acil sağlık hizmetleri alanında eğitim alması ve sürekli eğitim programlarına katılması öngörülmüştür. Acil sağlık hizmetleri ile ilgili eğitim almamış öğretim üyelerinin acil serviste acil sağlık hizmetlerini vermek üzere nöbet uygulamasına tabi tutulması acile başvuran hastaların yaşamı ve sağlığını tehdit eden olumsuz uygulamaların ortaya çıkmasına da neden olabilecektir.

Bütün bunların yanında acil servisler, acil nitelikli hasta başvurusunun olduğu, çok hızlı karar vermeyi ve hastaya çok hızlı müdahale etmeyi gerektiren birimlerdir. Acil servis eğitimi ve deneyimi bulunmayan kişilerin acil servis nöbetine dahil edilmesi ile bu hizmetin gereklerine uygun bir sağlık hizmeti verilemeyeceği açıktır. Sağlık hizmetlerinin gereği gibi sunulamaması, mesleki hataları, mesleki hatalara ise hastaların zarar görmesine neden olabilecektir. Olası tıbbi uygulama hatalarında ülkemizdeki hekime odaklı sorumluluk sistemi nedeniyle de ağır tazminatlarla karşı karşıya kalacağı da ortadadır.

Bu noktada uygulama, hastalar yönünden Anayasa’nın 56. Maddesinde düzenlenenyaşam ve sağlık hakkını ihlal ettiği gibi, hekimler yönünden de Anayasa’nın 17. Maddesinde düzenlenen maddi manevi varlığın korunması ve geliştirilmesi hak larını ihlal etmektedir.

Ayrıca uygulanmaya başlayan acil sağlık hizmetleri nöbeti 24 saat uygulanan bir çalışma biçimi olduğundan acil nöbeti günlük mesainin hemen ardından başlamakta ve ertesi güne kadar devam etmektedir. Böylece öğretim üyeleri eğitim, araştırma ve sağlık hizmetleri ile ilgili günlük mesailerine ek olarak acil sağlık hizmetlerini vermekle yükümlü kılınmaktadır. Bu durum aynı zamanda Anayasa’nın “Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı” başlıklı 50. maddesine aykırıdır.

Sonuçta idare, hukuk devleti ilkesinin zorunlu bir sonucu olarak, hizmetin yürütümünü kendisini yetkilendiren hukuk kurallarına uygun ve bu kurallarda belirtilen sınırlar içinde kullanmakla yükümlüdür. İdarenin, hele özellikle de üniversite yönetimlerinin  mevzuata uygunluk taşımayan, hizmet gereklerine uymayan bir uygulamayı gerçekleştirmek üzere  görevlendirme konusunda düzenleme yapma yetkisi bulunmamaktadır. Uzman Tabip ve/veya araştırma görevlisi sayısının yetersiz olması bu alanla ilgili olmayan öğretim üyelerinin acil serviste görevlendirilmesine gerekçe yapılamaz. Bu durumda yönetiminizin kadro açığını önceden öngörüp  ivedilikle gidermekle yükümlü olduğu ortadadır. Söz konusu bu kamu hizmetinin sunulmaya çalışıldığı bölgenizdeki mevcut diğer acil servislerin ihtiyaca cevap veriyor olması da  ayrıca bilgilerinizdedir.

Bu nedenlerle Bülent Ecevit Üniversitesi Senatosu’nun 27.04.2015 tarih, 2015/10-6 sayılı kararı ile kabul edilen Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Acil Servis Yönergesi’nin çalışma düzeni ve nöbetler ile ilgili hükmünü içeren 4. maddenin 3. bendinin yürürlükten kaldırılması ile klinisyen uzmanlık yetkisine sahip öğretim üyeleri arasından acil havuz nöbeti düzenleme uygulamasına son verilmesini talep etmekteyiz.

 

Saygılarımızla.

25.05.2015

Prof. Dr. Cansun Demir

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Başkanı

 

Adres:Çetin Emeç Bulvarı Hürriyet  Cad.

Harbiye Mah. 1/13 Öveçler-Ankara